Phóng viên: Ông có thể chia sẻ những cơ hội đối với xuất khẩu của Lào Cai khi Hiệp định EVFTA có hiệu lực?

Ông Nguyễn Trường Giang: Hiệp định EVFTA là Hiệp định thương mại tự do thế hệ mới với những cam kết mạnh mẽ nhất của cả phía EU và Việt Nam về mở cửa thị trường và các cải cách thủ tục, chính sách. Mặt khác, thị trường EU và Việt Nam bổ trợ lẫn nhau về lợi thế và nhu cầu nhập khẩu. Đây có thể coi là cơ hội lớn để doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh tận dụng, phát triển thị trường xuất khẩu sang EU.

Hiện nay, một số doanh nghiệp của tỉnh đã đầu tư sản xuất và đổi mới công nghệ, trang - thiết bị, máy móc hiện đại vào sản xuất, cải tiến mẫu mã sản phẩm để tham gia xuất khẩu vào thị trường EU. Đặc biệt, những sản phẩm nông sản chủ lực của tỉnh đã nhiều năm có mặt ổn định trên thị trường châu Âu, khi tham gia giảm thuế của EU sẽ có nhiều cơ hội mở rộng thị trường.

Trong bối cảnh dịch Covid-19 làm đứt gãy nhiều chuỗi cung ứng toàn cầu, EVFTA có tác động tích cực trong việc thiết lập các chuỗi cung ứng, giá trị mới, thu hút được làn sóng đầu tư từ nước ngoài vào các khu công nghiệp, khu kinh tế cửa khẩu trên địa bàn tỉnh. Qua đó, tạo cơ hội cho các doanh nghiệp Lào Cai được tiếp cận với công nghệ, nhập khẩu các loại máy móc, thiết bị, công nghệ, kỹ thuật hiện đại từ EU, góp phần nâng cao sản xuất, kinh doanh và tham gia hiệu quả chuỗi cung ứng, chuỗi giá trị mới.

Phóng viên: Khó khăn, thách thức từ Hiệp định EVFTA đối với hoạt động xuất - nhập khẩu của các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh là gì, thưa ông?

Ông Nguyễn Trường Giang: Trước hết là thách thức về rào cản kỹ thuật. Hầu hết các doanh nghiệp Lào Cai mới chỉ tiếp cận thị trường Trung Quốc với những tiêu chuẩn ở mức độ vừa phải. Chính vì vậy, khi tiếp cận thị trường các nước EU, các doanh nghiệp Lào Cai phải đối mặt với một loạt thách thức về các rào cản như an toàn vệ sinh thực phẩm, quy tắc ứng xử, các quy định về bảo vệ môi trường...

Khi mở cửa thị trường, các doanh nghiệp phải chấp nhận cạnh tranh sòng phẳng với các doanh nghiệp EU, hàng hóa của họ có chất lượng cao, mẫu mã đẹp.

Về chất lượng nguồn lao động, đa phần doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh, xuất khẩu trên địa bàn tỉnh có quy mô nhỏ, năng lực sản xuất hạn chế, thiếu liên kết giữa các khâu; chất lượng nguồn nhân lực chưa cao… phần nào làm giảm năng lực cạnh tranh khi tham gia xuất khẩu vào thị trường EU.

Khi thực thi Hiệp định EVFTA, các doanh nghiệp Lào Cai sẽ không khỏi lúng túng vì nguồn vốn hạn chế, trong khi các điều kiện theo quy định của Hiệp định EVFTA về công nghệ, kỹ thuật, môi trường, nguồn gốc, xuất xứ sản phẩm, tỷ lệ nội địa hóa rất khắt khe, đòi hỏi doanh nghiệp phải có sự đầu tư lớn.

Phóng viên: Để tận dụng hiệu quả các ưu đãi của Hiệp định EVFTA, các doanh nghiệp cần có những giải pháp gì, thưa ông?

Ông Nguyễn Trường Giang: Dưới góc độ cá nhân, tôi cho rằng, các doanh nghiệp Lào Cai cần có những giải pháp để đón đầu thị trường.

Thứ nhất, cần có cách tiếp cận bài bản, chủ động nghiên cứu hoặc thuê các tổ chức nghiên cứu để đánh giá tiêu chuẩn hàng hóa xuất sang thị trường EU nhằm chuẩn hóa quy trình sản xuất, đáp ứng các tiêu chuẩn sản xuất, lao động, xuất xứ, nguyên phụ liệu, an toàn vệ sinh thực phẩm; tập trung vào những mặt hàng mà tỉnh Lào Cai có thế mạnh hoặc có tiềm năng xuất khẩu.

Thứ hai, xây dựng kế hoạch kinh doanh cho giai đoạn trung và dài hạn. Trước mắt, các doanh nghiệp cần theo dõi sát tình hình dịch Covid-19 để có kế hoạch sản xuất, kinh doanh phù hợp. Đồng thời, chuyển đổi hình thức xúc tiến thương mại sang quảng bá trực tuyến, kết nối với các doanh nghiệp EU trực tuyến và phát triển thị trường ngay cả khi dịch bệnh đang diễn ra. Xây dựng kế hoạch sản xuất, kinh doanh theo dự báo của thị trường, tiến tới khi hết dịch bệnh có phương án chuyển đổi linh hoạt, hiệu quả.

Thứ ba, nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp, trong đó tập trung nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, lao động trình độ chuyên môn, kỹ thuật; tiếp tục đổi mới mô hình quản trị doanh nghiệp; minh bạch thông tin về nguồn gốc, chất lượng sản phẩm cũng như quy trình sản xuất, kinh doanh để các đối tác EU có thể tiếp cận, nghiên cứu về sản phẩm dễ dàng.

Thứ tư, cần chủ động tìm hướng hợp tác với các thị trường đối tác của hiệp định để thu hút đầu tư trực tiếp vào các dự án sản xuất, chế biến có hàm lượng giá trị công nghệ cao, thân thiện với môi trường nhằm tận dụng hiệu quả nguồn vốn và việc chuyển giao công nghệ từ các tập đoàn lớn.

Phóng viên: Thưa ông! Sở Công thương đã tham mưu cho UBND tỉnh triển khai những giải pháp gì để tận dụng lợi thế mà Hiệp định EVFTA mang lại?

Ông Nguyễn Trường Giang: Sở Công thương đã tham mưu UBND tỉnh từng bước chuẩn bị các phương án, kế hoạch liên quan đến hiệp định.

Sở chủ trì, phối hợp triển khai thực hiện các nội dung, kế hoạch tuyên truyền, tập huấn như hội nghị trực tuyến hỗ trợ doanh nghiệp SMEs tận dụng cơ hội, thực thi hiệu quả Hiệp định EVFTA; tập huấn về cam kết thuế, cam kết dịch vụ đầu tư và tiếp cận thị trường EU cho các sở, ngành, đơn vị liên quan; hội nghị trực tuyến của Chính phủ về triển khai Hiệp định EVFTA cho các cơ quan, đơn vị có liên quan, Hiệp hội Doanh nghiệp và các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh.

Sở cũng tham mưu cho UBND xây dựng kế hoạch thực hiện Hiệp định EVFTA trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2020 - 2025. Trên cơ sở nội dung kế hoạch của tỉnh, các cơ quan, đơn vị cụ thể hóa bằng kế hoạch của ngành mình, phù hợp với tình hình địa phương và đáp ứng các điều kiện hội nhập quốc tế. Kế hoạch đưa ra những mục tiêu, định hướng và xác định các nhóm nhiệm vụ lớn, nhiệm vụ cụ thể, như tuyên truyền, phổ biến Hiệp định EVFTA; rà soát công tác xây dựng pháp luật, thể chế; nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển nguồn nhân lực; kiểm soát ô nhiễm môi trường tại các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh... Tích cực đề xuất Chính phủ, các bộ, ngành liên quan hỗ trợ Lào Cai về nguồn lực, công nghệ đáp ứng được các yêu cầu về phát triển bền vững của thị trường EU.

Nguồn: Báo Lào Cai điện tử