Những ngày đầu năm mới, xe chở quặng sắt từ mỏ Quý Xa nối nhau đổ về bãi nguyên liệu của Nhà máy Gang thép - một hình ảnh quen thuộc nhưng đã bị gián đoạn nhiều tháng qua. Tiếng ầm ì của guồng máy hòa với tiếng công nhân giao ca. Phía ngoài cổng chính, dòng xe đầu kéo xếp hàng chờ cầu trục xếp phôi thép. Tất cả hoạt động của Nhà máy Gang thép Lào Cai đã chính thức được khôi phục.

Phó Tổng Giám đốc VTM Ngô Sỹ Hiếu tiếp chúng tôi khi anh vừa xuống xưởng luyện gang xử lý một tình huống phát sinh. Giọng vẫn còn đôi chút mệt mỏi nhưng đôi mắt anh ánh lên niềm vui, bởi khó khăn của nhà máy tạm thời được giải quyết. Từ mùng 5 tết Nguyên đán, công ty đã chính thức vận hành toàn bộ dây chuyền sản xuất, công nhân làm việc 3 ca, sản phẩm tiêu thụ tốt.

Giữa tháng 9/2021, Nhà máy Gang thép Lào Cai dừng hoạt động do thiếu nguyên liệu, vì vậy, hơn 1.300 kỹ sư, công nhân thiếu việc làm, một số lao động xin nghỉ việc, thiết bị nhà máy dừng hoạt động có nguy cơ hư hỏng, xuống cấp, nhiều khoản tài chính chưa được giải quyết, khó khăn chồng chất khó khăn. Công ty liên tục có “báo cáo khẩn” gửi Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Công Thương về tình hình nhà máy, UBND tỉnh cũng đề xuất các phương án tháo gỡ khó khăn cho công ty.

Phó Tổng Giám đốc VTM Ngô Sỹ Hiếu chia sẻ: Nhà máy phải tạm dừng hoạt động khi sản xuất, kinh doanh đang có những tín hiệu tích cực là rất đáng tiếc. Trong 9 tháng năm 2021, mặc dù thiếu nguyên liệu, sản lượng chỉ đạt 70% so với năng lực nhà máy, nhưng lợi nhuận vẫn đạt hơn 400 tỷ đồng. Tình hình thị trường thép tiếp tục có nhiều thuận lợi và hoạt động sản xuất phôi thép của VTM tiếp tục mang lại lợi nhuận, nếu đủ nguồn cung nguyên liệu.

Trước khó khăn, điều may mắn là phần lớn kỹ sư, công nhân vẫn gắn bó, đồng cam cộng khổ với công ty. Trong lúc nhà máy tạm dừng sản xuất, VTM bố trí kỹ sư, công nhân bảo trì, bảo dưỡng thiết bị để sẵn sàng tái khởi động khi được phép khai thác nguồn nguyên liệu trở lại. Các khoản lương, trợ cấp của công nhân vẫn được công ty quan tâm đầy đủ.

Sau nhiều nỗ lực, cuối tháng 12/2021, Chính phủ đồng ý cho phép công ty khai thác 1 triệu tấn quặng sắt từ mỏ Quý Xa. Không để lãng phí thời gian, công ty đã huy động kỹ sư, công nhân nhanh chóng bắt tay vào công việc. Khó khăn nhất là khởi động lại lò cao, trong điều kiện sản xuất bình thường, nhiệt độ của lò luôn ở mức 1.800oC, nhưng 3 tháng dừng sản xuất, nơi đây đã trở về mức nhiệt độ môi trường bình thường. Nếu như trước đây, muốn khởi động lại sẽ phát sinh khí than, kinh phí khoảng 2 triệu USD, nhưng với sự quyết tâm, sáng tạo của đội ngũ cán bộ, kỹ sư, công nhân, lò cao nhà máy đã được “hồi gió” với chi phí ở mức thấp nhất.

Anh Phạm Tiến, Phó Giám đốc Xưởng luyện gang, công tác tại nhà máy từ năm 2011 tâm sự: Thời gian dừng hoạt động, tôi cũng như nhiều đồng nghiệp nặng trĩu tâm tư. Tuy nhiên, gắn bó với nhà máy từ ngày đầu nên tôi hiểu những khó khăn mà nhà máy phải đối mặt và tin tưởng các cấp lãnh đạo sẽ có phương án tháo gỡ.

Vì vậy, thay vì ra đi, anh đã ở lại “chung lưng đấu cật”. Khi có quyết định được khai thác quặng sắt trở lại đồng nghĩa nhà máy sẽ có nguyên liệu để sản xuất, anh Tiến và đồng nghiệp không giấu được niềm vui. Anh cho biết: Thời gian tạm dừng sản xuất, anh em công nhân tập trung bảo trì, bảo dưỡng hệ thống máy móc, sẵn sàng khởi động trở lại khi có lệnh.

Nhà máy Gang thép hoạt động ổn định ngay từ những ngày đầu năm mới không chỉ là niềm vui của cán bộ, kỹ sư, công nhân công ty, mà còn là tín hiệu tích cực cho hoạt động sản xuất công nghiệp Lào Cai. Từ khi hoạt động trở lại đến nay, nhà máy đã xuất hơn 10.000 tấn phôi thép cho các đối tác. Mặc dù vẫn còn nhiều khó khăn về dòng vốn, nhưng với tình hình thị trường được duy trì như hiện nay, chắc chắn hoạt động sản xuất của công ty trong năm 2022 sẽ mang lại lợi nhuận cao hơn năm 2021. Đây là điều kiện để VTM tiếp tục hoàn thiện Đề án tái cơ cấu theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ; hoàn thiện hồ sơ cấp lại giấy phép khai thác khoáng sản trình Bộ Tài nguyên và Môi trường, bảo đảm nguồn nguyên liệu ổn định cho Nhà máy Gang thép Lào Cai.

H. Anh (theo báo LCĐT)